پرکارترین، کم‌کارترین
پرکارترین و کم‌کارترین‌های سینمای ایران هر چند در رشته‌ها و تخصص‌های مختلف قابل بررسی هستند، ولی تمرکز بر فعالیت‌های بازیگران در فیلم‌های اکرانی فصل پاییز می‌تواند جذابیت خاص خود را داشته باشد.
در فصل پاییز 13 فیلم ایرانی به اکران عمومی سینماها درآمدند که در مقایسه با فصل تابستان افزایشی به اندازه یک فیلم داشته است. در میان این آثار یک بازیگر جوان با سه فیلم بیشترین حضور کمی را در سینما ثبت کرده که البته هر سه نقش مکمل بوده اند.
پگاه آهنگرانی با نقش‌آفرینی در "سه زن" منیژه حکمت، "آتش سبز" محمدرضا اصلانی و "خواب زمستانی" سیامک شایقی صدر این فهرست را به خود اختصاص داده است. آهنگرانی در فیلم مادرش نقش دختری جوان را ایفا می‌کند که وامدار شکاف بین نسل سوم و جامعه روز و متأثر از شخصیت خودش است. بخصوص که در نگارش گفتگوهای این فیلمنامه نیز نقش داشته است.
وی با ظاهر شدن در نقش کنیزک در قصه اساطیری فیلم اصلانی حضوری متفاوت و خاص را از خودش ثبت کرد و در فیلم شایقی نیز شخصیت دختری جوان را با رویاهای خاص یک نسل سومی ترسیم نمود که چندان از چهره آشنا و همیشگی او فاصله ندارد.
رده دوم فهرست پرکارترین‌ها به شهاب حسینی و محمدرضا فروتن اختصاص دارد. حسینی در نقش اول محیا اکبر خواجویی و دلشکسته علی رویین‌تن ظاهر شد و در فیلم خواجویی نقش جوانی مرفه را ایفا کرد که برای اثبات عشق خود دست به کاری خاص (شستن مرده) می‌زند.
او در فیلم رویین‌تن حضوری متفاوت در نقش جوانی مذهبی و متعصب دارد که یادآور نقش مکمل او در فیلم رستگاری در هشت و بیست دقیقه سیروس الوند است. نقشی که به واسطه تفکر حاکم بر فیلم نوعی اغراق‌زدگی در بازی را طلب می‌کند و حسینی نیز برای ایفای آن کم نگذاشته است.
محمدرضا فروتن نیز با حضور در نقش اول کنعان مانی حقیقی و اپیزودی از دعوت ابراهیم حاتمی‌کیا در رده دوم قرار دارد. هر چند نقش وی در فیلم حقیقی تا حدی شبیه به کاراکترش در شب یلدا کیومرث پوراحمد است، فروتن توانسته تصویری تازه و ملموس از یک همسر عاشق و صبور را از خود ثبت کند.
اما شخصیت جوان لر در اپیزود دوم فیلم حاتمی‌کیا را نه می‌توان در کارنامه فروتن لحاظ کرد و نه حتی در کلیت فیلم جای داد. نقش‌آفرینی که به دلیل گریم عجیب، تغییر لهجه و اغراق در بازی، علاقمندان بازی محمدرضا فروتن را می دارند این کاراکتر را فراموش کنند.
جواد رضویان در نقش اول چارچنگولی سعید سهیلی ودلداده قدرت‌الله صلح میرزایی ادامه حضور تکراری خود را بر پایه طنز و کمدی ثبت می‌کند.
رده‌های بعد را زنده‌یاد خسرو شکیبایی در نقش‌های مکمل نسکافه داغ داغ علی قوی‌تن و دلشکسته علی رویین‌تن، اکبر عبدی با دلداده ودلشکسته و فرهاد قائمیان با احضارشدگان آرش معیریان و دعوت در نقش‌های مکمل به خود اختصاص داده‌اند.
از بازیگران زن نیز الهام حمیدی با محیا و دلداده، گوهر خیراندیش با خواستگار محترم و دعوت و مرضیه خوش‌تراش با محیا و خواستگار محترم در رده‌های موازی قرار می‌گیرند.
پرفروش‌ترین، کم‌فروش‌ترین
از 13 فیلم اکران شده در سه ماه سوم سال دعوت ابراهیم حاتمی‌کیا توانست عنوان پرفروش‌ترین را به خود اختصاص دهد. این فیلم پس از 92 روز نمایش 850 میلیون تومان فروش کرد که در دهه اول محرم با توجه به تغییر اکران و نمایش این فیلم در برخی سالن‌ها می‌تواند اندکی تغییر کند.
این فیلم بدون حضور در جشنواره فیلم فجر پس از آماده شدن راهی اکران سینماها شد و با تکیه بر موضوع زنانه و حساس، حضور جمعی از بازیگران حرفه‌ای و چهره سینما و تلویزیون و جایگاه این فیلم اجتماعی در کارنامه حاتمی‌کیا توانست مخاطبان را به سالن‌های سینما بکشاند.
چارچنگولی سعید سهیلی نیز پس از 39 روز نمایش 580 میلیون تومان فروش کرده که با توجه به توقف اکران در دهه اول محرم و ادامه نمایش تا جشنواره فجر، احتمال رسیدن آن به یک میلیارد تومان بعید به نظر می‌آید. برای این فیلم کمدی با توجه به موضوع، فضای کمدی و حضور بازیگران آشنای طنز فروشی بیش از این پیش‌بینی می‌شد.
کم‌فروش‌ترین فیلم اکران پاییز آتش سبز محمدرضا اصلانی است که پس از 32 روز نمایش در گروه فرهنگی 23 میلیون تومان فروش داشته است. در فاصله فیلم‌های پرفروش و کم فروش این فهرست به ترتیب آثار زیر جای می‌گیرند:
کنعان 470 میلیون، دلداده 420 میلیون، آواز گنجشک ها 350 میلیون، سه زن 220 میلیون، محیا 147 میلیون، دلشکسته 108 میلیون، نسکافه داغ داغ 72 میلیون، احضارشدگان 39 میلیون و خواب زمستانی با 32 میلیون تومان.
پرخبرترین، کم‌خبرترین
عنوان پرخبرترین فیلم پاییزی را از میان 13 فیلم به نمایش درآمده مشکل بتوان به یک فیلم خاص اعطا کرد. چون به طور معمول فیلم‌های روی اکران با خبرهای هفتگی، گزارش فروش، گفتگو با عوامل و ... در معرض خبررسانی قرار می‌گیرند و همین نکته انگشت گذاشتن روی یک فیلم خاص را مشکل می‌کند.
اما در این میان دعوت و آواز گنجشک‌ها به واسطه نشست‌های رسانه‌ای، نقل قول‌های انتقادی کارگردانان و حاشیه‌سازی‌های مختلف خبرساز شدند. بخصوص که این دو کارگردان حضوری گسترده در محافل مختلف داشته و پاسخ به انتقادها از فیلم و خودشان را به تریبونی برای تبلیغ غیر مستقیم بدل کردند.
عنوان کم‌خبرترین فیلم هم به آثاری تعلق می‌گیرد که با کمترین خبررسانی و در گروه خاص اکران شدند. خواب زمستانی و آتش سبز هر چند تیزر تلویزیونی داشتند اما با قرار گرفتن در گروه فرهنگی و تعداد سینماهای محدود، کم‌فروغ‌تر از دیگر فیلم‌های پاییزی در عرصه خبررسانی ظاهر شدند. هر چند این کاستی را گفتگو و نشست‌های مطبوعاتی با عوامل تا حدی جبران کرد.
اما از میان پروژه‌های در حال پیش تولید سینمای ایران لقب پرخبرترین به سن پترزبورگ بهروز افخمی تعلق می‌گیرد که قرار است در زمستان کلید بخورد. معرفی فهرست بازیگران فیلم و تغییراتی که در آن ایجاد شده و همچنین خبر ساخت قسمت دوم آن در کشورهای خارجی در حالیکه هنوز این پروژه کلید نخورده، از نکات توجه‌برانگیز است.
از میان پروژه‌هایی که پاییز کلید خوردند و انعکاس خبری گسترده داشتند نیز می‌توان به اخراجی‌ها 2 اشاره کرد. فیلمی که از بهار روی خط خبر بود و بالاخره با آغاز به کار و بازدیدهای مرتب مقام‌ها، مسئولان فرهنگی و ... توجه رسانه‌ها را به خود جلب کرد.
|
